دستیابی به مقادیر مرجع گیج ساخته‌شده، با استفاده از روش‌های آماری پس از اندازه‌گیری‌های مکرر با CMM آزمایشگاه‌های مختلف

استفاده از گیج‌ بلوک‌ها برای کنترل میانی و تضمین کیفیت نتایج به‌دست‌آمده، آزمایشگاه‌های اندازه‌گیری ابعادی و صحت‌سنجی مقادیر اندازه‌گیری‌شده امری حیاتی است. در این تحقیق گیجی چندمنظوره با دقت بالا طراحی، ساخته و در آزمایشگاه‌های ابعادی توسط دستگاه اندازه‌گیری مختصات سه‌بعدی (Coordinate measurement Machine-CMM) در قالب یک برنامه مقایسه بین آزمایشگاهی (inter laboratory comparison) در 19 آزمایشگاه، اندازه‌گیری‌شده است. در طراحی این گیج تعداد 16 پارامتر هندسی و ابعادی شامل اندازه‌ی قطر، اندازه‌ی زاویه، تختی سطوح، مستقیمی، توازی، تعامد، رواداری موقعیت سوراخ، فاصله محورهای دو سوراخ، گردی و استوانه‌ای قرار داده‌شده است. فرایند اندازه‌گیری و دست‌یابی به مقدار هر پارامتر براساس یک دستورالعمل مدون و جامع، با تعیین نقاط روی نقشه‌ها با انجام پنج بار تکرار اندازه‌گیری هر پارامتر و استفاده از برنامه‌نویسی CNC بوده است. برای دست‌یابی به مقادیر مرجع، مطابق با روش‌ها و مدل‌های آماری توصیه‌شده در استانداردهای مربوطه، نتایج اندازه‌گیری‌ها مورد تحلیل آماری قرارگرفته است. سه نوع تحلیل آماری روی نتایج انجام‌شده که یکی تعیین مقادیر مرجع، با استفاده از داده‌های تمام آزمایشگاه‌ها است و اجماع کل نامیده‌شده، دومی استفاده از آزمایشگاه‌های متخصص (Expert) که برای انتخاب آن‌ها از روش‌های آماری h-value و k-value استفاده‌شده و در روش آخر در هر آیتم نتایج آزمایشگاه‌هایی استفاده‌شده که در بازه محاسبه‌شده با استفاده از انحراف‌معیار نتایج کل قرار دارد. نتایج نهایی نشان می‌دهد که با ملاک قراردادن پایین‌ترین ضریب تغییرات (Coefficient of Variation) هر روش، بیشترین انتخاب از روش سوم است. این روش به‌دلیل کنار گذاشتن مقادیر ناهمخوان (Outlier)، می‌تواند روش مناسب‌تری نسبت به دو روش دیگر باشد.